Đức Sogyal Rinpoche đã chia sẻ đôi dòng về Khandro Tsering Chodron trên tờ Huffington Post vào ngày 23 tháng 9 năm 2011.
Đầu tháng này, tôi đã tham dự lễ tưởng niệm dì tôi, Khandro Tsering Chodron.
Khandro là một trong những hành giả vĩ đại nhất thuộc Phật giáo Tây Tạng,được sùng kính,yêu mến rộng rãi trong thời gian gần đây.Khandro chính là mạch cảm hứng và suối nguồn ân phước lớn lao đối với các hành giả pháp trên khắp thế giới.Những ngày trước khi thị tịch,Khandro được các bậc Đạo sư thuộc Phật giáo Tây Tạng trên khắp thế giới đến viếng thăm,như là bức thông điệp và tặng phẩm thể hiện lòng sùng kính mãnh liệt đối với Khandro.Nghi lễ được tổ chức tại các tu viện Tây Tạng,Ấn Độ và Bhutan trong sự tưởng nhớ thành kính đến Khandro.Các lễ tưởng niệm tại Lerab Ling – một tu viện của chúng tôi thuộc miền Nam nước Pháp – có gần 2000 người tham dự,còn có cả những bậc Đạo sư thuộc truyền thống Phật giáo Tây Tạng vĩ đại bậc nhất.
Khandro Tsering Chodron
Khi tôi đang còn là một thiếu niên ở Tây Tạng, Khandro đã chăm sóc tôi như chăm sóc chính đứa con ruột thịt, thương yêu của Khandro. Nhưng ý nghĩa hơn, đối với tôi Khandro chính là một trong những vị Thầy quan trọng nhất suốt cuộc đời. Không ai có thể minh chứng rõ ràng hơn Khandro về những diệu kì mà chỉ có lòng mộ đạo sâu sắc đối với thực hành tâm linh mới có thể tạo ra, điều vượt ra khỏi thế giới tâm linh con người. Sự khiêm cung và vẻ đẹp tâm hồn của Khandro, sự giản dị đến ngời sáng, nét nhu mì, dịu dàng và trí tuệ minh mẫn của Khandro được đông đảo người dân Tây Tạng công nhận, mặc dù Khandro luôn cố gắng để giấu mình, không bao giờ thể hiện bản thân mà chỉ muốn sống một đời sống khổ hạnh, ẩn dật giống như các hành giả cổ xưa.
Đức Jamyang Khyentse Chokyi Lodro và Khandro
Khandro là vị phối ngẫu tâm linh của Thầy tôi, Đức Jamyang Khyentse Chokyi Lodro, một trong những Đạo sư Phật giáo Tây Tạng được tôn kính và có tầm ảnh hưởng bậc nhất thuộc thế kỉ trước. Mối quan hệ đặc biệt của họ là nguồn cảm hứng lớn lao suốt cuộc đời Khandro, đã chuyển hóa Bà từ một người phụ nữ trẻ đẹp và khá là bất trị trở nên rạng ngời, và có những dấu hiệu của sự thành tựu khiến cho các bậc Đạo sư vĩ đại như Đức Đại Lai Lạt Ma và Đức Dilgo Khyentse Rinpoche cũng vô cùng kính trọng.
Suốt 11 năm, Khandro đã tận tụy phụng sự Đức Jamyang Khyentse Chökyi Lodrö như một thị giả trung thành. Từ Đức Jamyang Khyentse Rinpoche, Khandro đã ban vô số khẩu truyền và giáo lý cho các Đạo sư Tây Tạng thuộc thế hệ kế cận, mà trong số đó rất nhiều vị đã tiếp tục giảng dạy giáo Pháp ở Bắc Mĩ và châu Âu. Ngài đã ban cho Khandro tất cả giáo lý, đào tạo và truyền cảm hứng thực hành giáo Pháp cho Khandro. Những câu hỏi của Khandro dành cho Ngài thường dưới dạng những bài hát và Ngài cũng thường viết lại cho Khandro những bài ca đầy vui tươi, dí dỏm.
Năm 1955, họ đã du hành từ miền Đông đến miền Trung Tây Tạng cùng một nhóm người trong đó có mẹ tôi, tôi và các thành viên khác trong gia đình. Chúng tôi đã đến Ấn Độ và tới Kinh đô Sikkim và lưu lại thủ đô Gangtok, với tư cách là khách mời của Quốc vương. Chính tại đây Đức Jamyang Khyentse Chökyi Lodrö đã viên tịch chỉ vài tháng sau mùa thu Tây Tạng năm 1959.
Khandro và Sogyal Rinpoche
Khandro đã thể hiện lòng mộ đạo bất diệt của Khandro đối với các giáo lý và đối với Jamyang Khyentse Chökyi Lodrö bằng việc tiếp tục sống tại Sikkim nhiều năm sau đó và sống một cuộc đời tự lập, hiến dâng đời mình cho những lời cầu nguyện thành tâm. Khandro đã đọc toàn bộ lời dạy của Đức Phật và hàng trăm bộ luận giảng một cách chậm rãi, từng từ từng chữ một. Tóm lại, cuộc đời Khandro là một tấm gương sáng rất thực tế mà cũng tràn đầy sự giản dị khiêm cung, một cách sống tràn đầy ý nghĩa với lòng vị tha đối với tất cả mọi người; Khandro là kiểu mẫu hoàn hảo về một hành giả Pháp vĩ đại, chính điều này đã khiến Khandro được sùng kính mãnh liệt khi ai đó được tiếp xúc trực tiếp hay gián tiếp với Khandro.
Khandro đã du hành đến châu Âu và châu Mỹ rất nhiều lần theo lời thỉnh cầu của tôi và vào năm 2006, Khandro đã đến sống tại Lerab Ling – Pháp. Chính tại đây, Khandro đã thị tịch vào tháng Năm cùng năm 2006.
Trong thế giới hiện đại, khi một nhân vật nổi tiếng hay được nhiều người kính trọng từ giã cuộc đời, chúng ta thường có xu hướng tìm hiểu về gia sản của họ. Nhưng trong trường hợp của Khandro, gia sản của Khandro thật vô cùng giản dị, không gì khác chính là sự hiện hữu của Khandro trên cõi trần gian này. Những ai đủ ân phước được gặp Khandro, sẽ không bao giờ quên được không khí ấm áp yêu thương khi ở cùng Khandro. Bời vì cuộc đời Khandro là một tấm gương tinh tế và cảm động về lòng mộ đạo đối với thực hành tâm linh, Khandro chính là hiện thân của trái tim giáo lý Đức Phật và ban rải sự ấm áp đến mọi người theo cách vừa mãnh liệt vừa rõ ràng gần gũi.
Những người chăm sóc Khandro ở Lerab Ling có rất nhiều chuyện kể. Người thì nói: ” Thật tuyệt vời khi nhìn cách Bà truyền cảm hứng và xóa tan sự nghi ngờ ngay khi họ bước chân vào phòng”. Người khác lại nói: ” Chỉ một cử chỉ, một cái chạm, một cái liếc nhìn từ Khandro cũng đủ để chạm vào thẳm sâu tâm hồn và làm tan chảy trái tim của bạn. Sức mạnh phi thường của Khandro là làm cho tâm thức của bạn được sống với giờ phút hiện tại.”
Khandro và Dzongsar Khyentse Rinpoche
Khandro không giảng dạy giáo Pháp theo nghi thức. Thực sự Khandro không nói nhiều nhưng những gì Khandro làm đều rõ ràng sâu sắc và thậm chí đó chính là những lời tiên đoán. Lắng nghe lời trì tụng tha thiết, vui vẻ của Bà, thực hành Pháp cùng Khandro sẽ khiến bạn được truyền cảm hứng mạnh mẽ tới thẳm sâu con người bên trong; thậm chí khi trò chuyện, đi mua sắm cùng Khandro hay chỉ đơn giản ngồi tắm nắng trong niềm hạnh phúc tĩnh lặng mà vẫn mãnh liệt với sự hiện hữu của Khandro.
Đối với tôi, trí tuệ của Khandro và trí tuệ của Thầy tôi, Đức Jamyang Khyentse Rinpoche chính là trí tuệ hợp nhất. Thực tế thì, tất cả các đệ tử của Đức Jamyang Khyentse Rinpoche xem Khandro bất khả phân với Ngài và nhiều người trong số họ đến để bày tỏ sự kính trọng với lòng sùng mộ mãnh liệt, đặc biệt khi Khandro ốm và trước khi Khandro thị tịch.
Đức Dilgo Khyentse Rinpoche – một trong những đệ tử thân cận nhất của Đức Jamyang Khyentse Chökyi Lodrö và một Đạo sự Tây Tạng tôn kính đã coi Khandro như “Người Mẹ tâm linh”. Bất kể khi nào Ngài nhìn thấy Khandro, Ngài sẽ cầm lấy tay Khandro và nhẹ nhàng âu yếm nó và sau đó nhanh chóng đặt lên đầu Ngài. Vì sự khiêm cung của Khandro, Ngài biết rằng thiện xảo này là cách duy nhất Ngài có thể khiến nhận được sự ban phước từ Khandro.
Vào những năm sau cuộc đời, rõ ràng rằng Khandro đã đạt được chứng ngộ tâm linh cao cấp, nhưng chẳng bao giờ Khandro cho rằng mình có bất kì sự hiểu biết đặc biệt nào. Nhưng ở Khandro toát ra nét lạ thường, một vẻ can đảm, kiên cường và sự hài hước của Khandro cũng trở nên thâm thúy và sắc sảo hơn. Mặc dù về cuối đời Khandro nói ngày càng ít, nhưng dường như đối với tôi, khiếu hài hước đến khó tin của Khandro đã mang đến cho chúng tôi giáo lý quan trọng về sự châm biếm cuộc đời này. Có lẽ, chúng tôi không cần làm nghiêm trọng mọi điều mà Bà muốn nói. Vòng luân hồi, sinh tử mà quý vị Phật tử gọi là “samsara” trông thật nực cười khi được nhìn từ quan kiến của những bậc chứng.
Khandro và Tulku Pema Rinpoche – Jigme Khyentse Rinpoche
Sự thật là, đối với tôi trên thế gian này không có ai đáng quý hơn Khandro và không ai mà tôi dành một tình yêu sâu đậm đến nhường vậy. Bởi vì Khandro quá khiêm nhường, kín đáo, chính sự bình dị ấy đã làm nên sự vĩ đại của Khandro. Thường chỉ những ai có một cái nhìn nội tâm sâu sắc mới có thể cảm nhận được con người thực sự của Khandro. Và mặc dù Khandro thường khiêm cung đến nỗi không ban phước cho bất kì ai nhưng rất nhiều bậc Đạo sư vĩ đại đã lặp lại nhiều lần rằng chính việc Bà đến sống và thị tịch tại Lerab Ling – Pháp là sự ban phước lớn lao nhất. Tôi cũng cảm thấy như vậy, sự hiện diện của Khandro ở phương Tây là một thực chứng rằng truyền thống Tây Tạng giàu trí tuệ đã hình thành gốc rễ tại đây, và sẽ tiếp tục có những đóng góp thật ý nghĩa cho phúc lợi xã hội và của mọi người trong thế giới hiện đại ngày nay.
Việt ngữ: Tara Devi (Nhóm Rigpa Lotsawa)
Hiệu đính: Giác Nhiên
Nguồn: khandrotseringchodron.org
Bản tiểu sử này được dịch và hiệu đính để dâng cúng lên ngày Dakini 29/5/2016. Khandro Tsering Chodron là hiện thân của Dakini trong thân tướng con người, cuộc đời của Khandro đã minh chứng cho Giáo Pháp của Đức Phật thật hoàn hảo khi người ta đem vào thực hành và bản chia sẻ của Đức Sogyal Rinpoche về cuộc đời của Khandro thực sự xúc động và cầu mong rằng những ai có duyên đọc bản chia sẻ này sẽ được nguồn cảm hứng để thực hành giáo Pháp thâm diệu của Đức Phật sớm giải thoát khỏi mọi đau khổ và tăng trưởng những phẩm tính hành động để làm lợi ích cho chúng sinh. Nhờ công đức nhỏ nhoi này với lòng bi mẫn cầu mong một trong những hóa thân của Khandro Tsering Chodron sẽ hiện lộ tại Việt Nam.