Tulku Chökyi Nyima Rinpoche sinh trưởng trong dòng họ Tsangsar vào tháng 7 Âm lịch năm 1951. Ngài là trưởng tử của Tulku Urgyen Rinpoche mà dòng họ Ngài đã trì giữ dòng truyền thừa Barom Kagyu (ngày nay rất hiếm) qua nhiều thế hệ.
Ảnh: Đức Tulku Chökyi Nyima Rinpoche
Lúc 18 tháng tuổi, Chökyi Nyima – Mặt trời Pháp – được công nhận là Hóa thân thứ 7 của vị Lama dòng Drikung Kagyu, Đức Gar Drubchen, Đại thành tựu giả xứ Tây Tạng và Hóa thân của nhà triết học Phật giáo lừng danh thế kỉ 2, Long Thọ (Nagarjuna). Chẳng bao lâu sau, Ngài được tấn phong tại Tu viện của vị tiền nhiệm, Tu viện Drong Gon Tubten Dargye Ling ở Nakchukha, miền Trung Tây Tạng, cũng chính là nơi Ngài trở thành bậc Thầy giảng dạy giáo Pháp cho 300 tu sĩ.
Năm 1959, Chökyi Nyima và em trai Tsikey Chokling Rinpoche đã đăng kí tham gia học tại trường học dành cho các vị Lama trẻ tuổi tại Dalhousie, Ấn Độ. Năm 13 tuổi, Ngài đã vào Rumtek, vị trí của trường phái Kagyu và dành 11 năm nghiên cứu các truyền thống Karma Kagyu, Drikung Kagyu và Nyingma dưới sự chỉ dạy của các vị Đạo sư lỗi lạc như Đức Pháp Vương Gyalwang Karmapa, Kyabje Dilgo Khyentse Rinpoche và Kyabje Tulku Urgyen Rinpoche.
Miệt mài nghiên cứu các bộ luận giáo lý cổ xưa như Vasubhandu’s Abhidharma Kosha, Di Lặc Ngũ Luận (Five Texts of Maitreya), Dharmakirti’s Pramanavartika, Nhập Bồ Tát Hạnh của Ngài Tịch Thiên (Shantideva’s Bodhicarya Avatara) và Chandrakirti’s Madhyamaka Avatara, Tulku Chökyi Nyima đã nhận được bằng Khenpo ngay khi còn rất trẻ.
Năm 1974, Nyima Rinpoche đã rời bỏ Rumtek, trở thành thị giả riêng cho Đức Rangjung Rigpey Dorje, vị Karmapa đời thứ 16 và đã gặp cha mẹ và em trai Ngài, Tsikey Chokling Rinpoche tại Boudhanath, vùng ngoại ô Kathmandu, Nepal. Tại đây, dưới chỉ thị của vị Karmapa đời thứ 16, dòng họ của những vị Lama cao cấp này đã thiết lập Tu viện Ka-Nying Shedrub Ling, nằm ở phía Bắc của Đại Bảo Tháp Jarung Khashor. Sau khi hoàn thành vào năm 1976, Rinpoche đã được các vị Karmapa chỉ dẫn và trở thành Tu viện trưởng ở tuổi 25. Đức Pháp Vương cũng đã khuyên Tulku Chökyi Nyima dành nỗ lực chỉ dạy cho các hành giả phương Tây. Để thực hiện lời chỉ thị này, Rinpoche đã mài giũa kỹ năng tiếng Anh của mình và bắt đầu có những bài giảng cuối tuần cho cộng đồng người phương Tây đang phát triển ở Nepal và những du khách quan tâm. Chuỗi bài giảng miễn phí, được biết đến là “Đàm thoại sáng thứ 7” (Saturday Morning Talks), vẫn tiếp tục cho đến ngày nay.
Năm 1980, cùng với trưởng tử của Ngài, Chökyi Nyima Rinpoche, Tulku Urgyen Rinpoche đã thực hiện chuyến đi vòng quanh thế giới, xuyên Đông Nam Á, châu Âu, châu Mỹ để đem giáo lý Đức Phật tới Phật tử khắp mọi nơi. Erik Pema Kunsang đã đồng hành làm phiên dịch cho Ngài. Bất cứ nơi nào mà các vị Lama đến thăm, họ đều ban các quán đảnh và giáo lý Đại Ấn và Đại Viên Mãn cho đại chúng. Sau khi trở về Nepal, năm 1981, Đức Chökyi Nyima Rinpoche đã thiết lập Học viện Phật giáo Rangjung Yeshe, nơi thường xuyên tổ chức các buổi hội thảo và hội nghị chuyên đề quốc tế thường niên về Phật giáo. Năm 1997, Học viện đã mở rộng thêm Cao đẳng Phật giáo quốc tế, hay “shedra”, cung cấp chương trình chuyên sâu về nghiên cứu Phật giáo cho học viên từ khắp nơi trên thế giới. Kể từ đó, Học viện đã thành lập Trung tâm nghiên cứu Phật giáo tại Đại học Kathmandu, một học viện có cấp bằng lấy học bổng hoặc nghiên cứu học thuật. Sau từ 3-5 năm nghiên cứu, sinh viên trong nước và quốc tế đều có thể nhận bằng BA và MA về ngành Nghiên Cứu Phật Học.
Cuối năm 1981, Rinpoche đã thiết lập Nhà xuất bản Rangjung Yeshe, qua hàng thập kỷ đã xuất bản rất nhiều sách hay. Trong số các ấn phẩm của mình, giáo lý sung mãn, luận giảng và những bài viết Chokyi Nyima Rinpoche có thể được tìm thấy trong: Hợp nhất Đại Ấn và Đại Viên Mãn (Union of Mahamudra and Dzogchen), Song of Karmapa, Bardo Guidebook, Indisputable Truth, Present Fresh Wakefulness and Medicine and Compassion.
Rinpoche có khả năng tiếng Anh rất tốt và đã hướng dẫn rất nhiều học viên phương Tây về thực hành thiền năm 1977. Khi kế hoạch bận rộn của Ngài cho phép, vài sáng mỗi tuần Rinpoche đã mở cửa phòng điện thờ và gặp riêng một vài người. Hơn nữa, mỗi mùa thu, ông tiến hành một Hội thảo 10 ngày về giáo lý Phật giáo, từ cơ bản nhất đến các bí truyền. Vì lợi ích của các chuyên gia quốc tế, các hội thảo được diễn ra ở Tây Tạng và được dịch sang tiếng Anh, tiếng Đức, tiếng Pháp, tiếng Nga, tiếng Tây Ban Nha, Bồ Đào Nha, Trung Quốc và một số ngôn ngữ khác.
Qua hàng thập kỉ Chökyi Nyima Rinpoche đã sáng lập thành công các Trung tâm Phật Pháp Tây Tạng và bây giờ Ngài đang tiến hành thiết lập tại Myanmar, Đan Mạch, Mỹ, Úc, Nga, Anh quốc và Pháp. Các nhóm nghiên cứu tu học dưới sự hướng dẫn của Ngài ở các quốc gia khác như Isarel, Hà Lan, Mê-hi-cô và Bồ Đào Nha. Hàng năm, Rinpoche di chuyển rộng rãi khắp châu Âu, Nga, châu Á, và châu Mỹ hướng dẫn các học viên về nội dung và giới luật đối với một Phật tử. Trong chuyến đi của Ngài, Ngài là người giảng dạy tại nhiều trường Đại học và Cao đẳng uy tín trên khắp thế giới như Harvard và Oxford.
Năm 2006, Rinpoche đã tái thiết lập Nhóm Dịch Dharmachakra, gồm các dịch giả chuyên nghiệp để chuyển dịch và ấn tống các bộ luận Phật giáo cổ điển từ tiếng Tạng và tiếng Phạn.
Khoảng hơn 30 năm nay, Đức Chökyi Nyima Rinpoche đã giám sát các phúc lợi và giáo dục tâm linh của 500 tăng ni tại Tu viện Ka-Nying Shedrub Ling, Trung tâm Nhập thất Hang động Asura và Nagi Gompa Hermitage. Tâm nguyện của Ngài là tăng gấp đôi số lượng người thọ giới và bởi vậy các tu viện và các trung tâm nhập thất dưới sự quản lý của Ngài đang phát triển và mở rộng không ngừng.
Trong thời gian này, phần lớn cuộc đời mình Rinpoche dành cho những nhu cầu tâm linh và cộng đồng hành giả địa phương Tây Tạng và Nepal. Như liều thuốc hỗ trợ cho những hoạt động tinh thần của mình tại địa phương và cho sự tiến bộ của cộng đồng xung quanh của tu viện, Rinpoche đã thành lập các tổ chức từ thiện Shenpen, đáp ứng nhu cầu đặc biệt thực tế của những người có hoàn cảnh khó khăn, chẳng hạn như chăm sóc sức khỏe và giáo dục. Shenpen được quản lý bởi một nhóm học viên thân cận của Rinpoche.
Việt dịch: Nhóm Rigpa Lotsawas
Hiệu đính: Giác Nhiên
Nguồn: www.shedrub.org
Mọi sai sót đều do người dịch và người hiệu đính. Có chút phước đức nhỏ nhoi nào xin hồi hướng cho những ai có duyên với Đức Chökyi Nyima Rinpoche đều được Ngài dẫn dắt sớm liễu thoát sinh tử và cầu mong nhờ công đức này Ngài sớm quang lâm đến Việt Nam.