Suốt từ vô thủy vô chung, không có một chúng sinh nào trong biển luân hồi đau khổ mênh mông này chưa từng là cha hay mẹ của chúng ta (trong một kiếp nào đó). Khi là cha là mẹ của chúng ta, ý tưởng duy nhất mà họ canh cánh bên lòng là nuôi nấng ta với lòng nhân từ to lớn nhất mà họ có thể có được, bảo vệ chúng ta với tình yêu thương vĩ đại và ban phát cho ta những gì tốt lành nhất trong số thực phẩm và áo quần của họ.
Tất cả những chúng sinh này, là những người đã quá tử tế với chúng ta. Những chúng sinh ấy đều muốn được hạnh phúc, tuy nhiên họ không biết làm thế nào để thực hiện những điều mang lại hạnh phúc, hay thực hiện mười hành vi thiện lành (thập thiện). Không ai muốn đau khổ, nhưng họ không biết cách từ bỏ mười hành vi xấu ác (thập ác), là gốc rễ của mọi đau khổ. Vì thế ước muốn sâu xa nhất trong lòng của họ và những điều họ thực sự làm bên ngoài thì thật là trái nghịch với nhau. Những chúng sinh khốn khổ, lạc loài và mê lầm này giống như những người mù bị bỏ rơi giữa cánh đồng hoang!
Hãy tự nhủ: “Chính vì hạnh phúc của họ mà tôi sẽ lắng nghe Giáo Pháp thâm diệu và đưa Giáo Pháp ấy vào con đường thực hành. Tôi sẽ dẫn dắt tất cả chúng sinh này, là cha hay mẹ của tôi, đang bị hành hạ bởi những nỗi khổ trong sáu cõi luân hồi. Tôi sẽ đưa họ tới Phật Quả toàn giác, giải thoát họ khỏi tất cả những hiện tượng nghiệp báo, khỏi những tập khí và những đau khổ mà họ đang gánh chịu trong mỗi một cõi trong sáu cõi.” Điều quan trọng là phải có thái độ [hay động lực] này mỗi khi bạn lắng nghe giáo pháp hay thực hành giáo pháp.
Bất cứ khi nào bạn làm điều gì tốt lành, dù quan trọng hay không quan trọng, bạn bắt buộc phải vun bồi cho việc bạn làm bằng ba phương pháp siêu việt sau đây. Trước khi bắt đầu, (1) hãy khơi dậy Bồ Đề Tâm như một phương tiện thiện xảo để đảm bảo rằng hành vi ấy sẽ trở thành suối nguồn của những điều thiện lành trong tương lai. Trong lúc thực hiện việc đang làm, (2) nên tránh vướng mắc vào bất kỳ hình thức vọng tưởng nào 1 để công đức không bị những yếu tố liên hệ 2 phá hủy. Khi kết thúc, (3) hãy niêm phong việc làm ấy một cách đúng đắn bằng cách hồi hướng công đức, vì hồi hướng công đức chắc chắn sẽ giúp cho việc ta làm còn tiếp tục phát triển lớn lao hơn nữa.3
Cách bạn lắng nghe Giáo Pháp rất quan trọng, nhưng còn quan trọng hơn nữa chính là động lực thúc đẩy bạn lắng nghe như vậy.
Điều gì tạo nên một hành vi tốt hoặc xấu?
Không phải vẻ bề ngoài, cũng không phải lớn hay nhỏ,
Mà bởi động lực xấu hay tốt đằng sau.
Cho dù bạn đã được nghe nhiều Giáo Pháp tới đâu chăng nữa, nhưng nếu những mối quan tâm tầm thường là động lực thúc đẩy bạn – chẳng hạn như lòng tham muốn trở nên vĩ đại, muốn tiếng tăm – thì đó không phải là con đường của Giáo Pháp chân chính. Vì thế, trước tiên, điều hết sức quan trọng là bạn phải chuyển nhìn vào bên trong tâm bạn và thay đổi động lực [hay tác ý] của bạn. Nếu bạn có thể chỉnh sửa thái độ của bạn thì những hành động tốt lành của bạn sẽ luôn thấm nhuần phương tiện thiện xảo, và bạn sẽ bước đi trên con đường của những bậc vĩ đại. Nếu bạn không thể làm được như vậy thì tuy rằng bạn có thể nghĩ rằng mình đang tu học và thực hành Giáo Pháp, nhưng đó sẽ chẳng khác gì hơn là một cái vỏ bề ngoài của cái chân thật bên trong . Do đó, bất kỳ khi nào bạn lắng nghe Giáo Pháp và hành trì Giáo Pháp, cho dù là thiền định về một Bổn Tôn, lễ lạy, đi nhiễu, hay trì tụng một câu minh chú (mantra) – cho dù chỉ một chữ Mani duy nhất – thì điều cốt yếu là luôn luôn phải phát khởi Bồ Đề Tâm.
English Version
THE VAST ATTITUDE OF THE BODHICITTA
There is not a single being in sarilsara, this immense ocean of suffering, who in the course of time without beginning has never been our father or mother. When they were our parents, these beings’ only thought was to raise us with the greatest possible kindness, protecting us with great love and giving us the very best of their own food and clothing.
All of these beings, who have been so kind to us, want to be happy, and yet they have no idea how to put into practice what brings about happiness, the ten positive actions. None of them want to suffer, but they
THE ORDINARY OR OUTER PRELIMINARIES
do not know how to give up the ten negative actions at the root of all suffering. Their deepest wishes and what they actually do thus contradict each other. Poor beings, lost and confused, like a blind man abandoned in the middle of an empty plain!
Tell yourself: “It is for their well-being that I am going to listen to the profound Dharma and put it into practice. I will lead all these beings, my parents, tormented by the miseries of the six realms of existence, to the state of omniscient Buddhahood, freeing them from all the karmic phenomena, habitual patterns and sufferings of every one of the six realms.” It is important to have this attitude each time you listen to teachings or practise them.
Whenever you do something positive, whether of major or minor importance, it is indispensable to enhance it with the three supreme methods. Before beginning, arouse the bodhicitta as a skilful means to make sure that the action becomes a source of good for the future. While carrying out the action, avoid getting involved in any conceptualization, 1 so that the merit cannot be destroyed by circumstances. 2 At the end, seal the action properly by dedicating the merit, which will ensure that it continually grows ever greater.3
The way you listen to the Dharma is very important. But even more important is the motivation with which you listen to it.
What makes an action good or bad?
Not how it looks, nor whether it is big or small,
But the good or evil motivation behind it.
No matter how many teachings you have heard, to be motivated by ordinary concerns-such as a desire for greatness, fame or whatever-is not the way of the true Dharma. So, first of all, it is most important to turn inwards and change your motivation. If you can correct your attitude, skilful means will permeate your positive actions, and you will have set out on the path of great beings. If you cannot, you might think that you are studying and practising the Dharma but it will be no more than a semblance of the real thing. Therefore, whenever you listen to the teachings and whenever you practise, be it meditating on a deity, doing prostrations and circumambulations, or reciting a mantra-even a single ma~i-it is always essential to give rise to bodhicitta.